Θα προσπαθήσει. Ειλικρινά δεν ξέρει αν θα τα καταφέρει.
Υπάρχουν άνθρωποι που για να αποδώσεις την σκέψη τους, τον τρόπο που επέλεξαν να ζήσουν τη ζωή τους, σε υποχρεώνει σε επάλληλες επιστροφές.
Όμως θα προσπαθήσει.
Βράδια Αυγουστιάτικα, κάτι σκέψεις διαμάντια πεταμένα στην κρατική τηλεόραση, θαρρείς επίτηδες, να μην τα δει κανείς. Γιατί?
Πώς να αφήσεις τα τριζόνια, την αιώρα, τα τσίπουρα, και να κλειστείς εντός μπροστά στο κουτί? Άδικο, το βρίσκει άδικο. Τη μόνη περίοδο που ξεκολλάς από το χαζοκούτι δικαίως για το τριζόνι, τον παφλασμό, το ντεκολτέ, το χαμόγελο, το κοπερτόνε, δικαίως, τσουπ εκείνη... χώνει κάτι συνεντεύξεις ευαγγέλια. Όχι μαντάμ, παίζετε άδικα!τελεία.
Άνθρωποι δοκιμασμένοι. Όχι από τη ζωή όπως τους ήρθε, αλλά από τη ζωή όπως την επέλεξαν οι ίδιοι. Να κάνουν αυτό,... αυτό που δεν μπορούν!... στην προστακτική του Καζαντζάκη!
Βηματίζει στον κήπο της, κάπου στη Γαλλία, μια Νορβηγίδα κανονικά, να ασκεί το λειτούργημα της εισαγγελέως, στο αστικό ελιτίστικο Παρίσι. 16 χρονών πήγε στο Παρίσι. Στα 19 τον παντρεύτηκε, τον Γάλλο της ζωής της. Χρόνια να υφίσταται την ταπείνωση του μη άψογου χειρισμού μια ξένης, σε εκείνη, γλώσσας.
Στην «ταπείνωση» απάντησε με δουλειά, πολλή δουλειά.
Χρόνια αργότερα, από σχολειό νυχτερινό, διορισμένη πλέον εισαγγελέας, μια ανθρώπινη Νορβηγίδα, στην γραφειοκρατική μηχανή μια μπουρζουάδικης, κλειστής κοινωνίας. Στο Παρίσι.
Την κοιτά να κάνει κανόε καγιάκ, στα νερά της οικεία της Νορβηγίας. Την κοιτά να περπατά κάτι χωμάτινους δρόμους στο Μάλι. Να κλαδεύει τον κήπο της κάπου στη Γαλλία.
Έξι ολόκληρα χρόνια στο σπίτι της, πάνω στο τραπέζι υπήρχε ένα «κοινό» όπλο., είπε. Για τους φρουρούς! Είπε.
Έξι ολόκληρα χρόνια έζησε με προστασία 24 ωρών γιατί τόλμησε να αναμετρηθεί με τα οικονομικά σκάνδαλα της Ελφ και τον Ρολάν Ντυμά.
Κανένα παράπονο, για την ψυχική και ψυχολογική πίεση απάνω της. Άπειρη ευγνωμοσύνη όμως για τον Γάλλο της, που υπέστη τις συνέπειες της δουλειάς της, δίχως να γεύεται καν την ικανοποίηση, των αποτελεσμάτων που εισέπραττε εκείνη. Έτσι μουρμούρισε, σαν κοριτσάκι. Ταπεινά.
Χρειαζόταν έναν κήπο. Δυο βήματα από τη θάλασσα. Όταν γυρνάει από την Ουάσιγκτον, το Μάλι, το, το, το, χρειαζόταν να ανοίγει κάτι παραθυρόφυλλα, ξύλινα, οινοπνευματί σχεδόν αλμυρά γκρι, νορβηγικά.
«Έχω πια την ανάγκη να δημιουργήσω αναμνήσεις στα εγγόνια μου.» Κατάματα στο φακό!
Την λένε Εύα. Το πρώτο βιβλίο που άνοιξε, παιδί, στη βιβλιοθήκη του Όσλο, ήταν ένα με φωτογραφίες, τα γλυπτά του Ροντέν..... Μητρικές κατσάδες από μια μάνα δασκάλα!... Καμιά φορά το οικογενειακό περιβάλλον δεν μπορεί να σε αφουγκραστεί. Τότε... πας στη βιβλιοθήκη! Είπε η Εύα.
Μίλησε για τη νορβηγική νοοτροπία του να σε αναθρέφει ως έναν ίδιο μέσο όρο. Στόχος? Κανείς παραπάνω, όλοι ίσοι αξιακά!
Ο μόνος τρόπος να νιώσεις ότι είσαι κάτι, κάτι αξιόλογο, διαφορετικό, ιδιαίτερο είναι η αυτοεπιβεβαίωση. Πώς? Με δουλειά, μόνο με σκληρή δουλειά.
Στα καπάκια εκείνος. Είμαστε κολλημένοι ακόμη στην κρατική. Κυριακάτικο αυγουστιάτικο βράδυ. Ένας έλληνας αρχαιολόγος! Ο Γιάννης Σακελλαράκης. Με κατάληξη επωνύμου Κρητική και εκείνος... καθόλου Κρής. Ταπεινωμένος κι αυτός, από τους Κρήτες, που του στέρησαν αυθαίρετα... την κατάληξη του επιθέτου του, και τον ονομάτισαν Σακελαρίου...
Εκείνος πάλι... μια δωρικότητα στο βλέμμα. Ένα πρόσωπο σκαμμένο, από επιλογή. Είπε πολλά. Με συγχωρείς! Κατέθεσε πολλά, άπειρα, ταπεινά, ένα πρόσωπο δωρικό. Δεν μπορεί να στα μεταφέρει ακόμη. Ίσως στο επόμενο.
Επιγραμματικά.
Ο ερευνητής είναι καταδικασμένος. Την αλήθεια δε θα τη μάθει ποτέ. Κι όμως πρέπει να συνεχίζει.
Τις τελείες πρέπει να τις βάζεις μόνος. Ήταν η πιο δύσκολη μέρα της επαγγελματικής ζωής του. Ανασκαφή στο Ιδαίον άντρο. «Έβγαζε» στο φως 500 χρυσά κομμάτια τη μέρα. Έπρεπε να σταματήσει.! Και σταμάτησε. Έπρεπε να δημοσιεύσει. Να κοινοποιήσει. Να μεταφέρει την προσπάθεια από το έδαφος, στο χαρτί.
Μόνο η Έφη, η Έφη του τον έπεισε να επιστρέψει, επισκέπτης πια στο Ιδαίον.
Ελπίζω να έγινα καλύτερος άνθρωπος μεγαλώνοντας, είπε. Αυτός είναι εξάλλου ο σκοπός.
Δεν μπορεί ακόμη να στα μεταφέρει. Δεν μπορεί να τα διαχειριστεί.
Μπορεί μόνο να σου πει, ότι ήταν απογειωτικοί. Η Εύα και ο Γιάννης την ανέβασαν στα ουράνια και την άφησαν εκεί!
Τους είναι ευγνώμων. Πολύ, πολύ, πολύ.
Σου υποσχέθηκε να μιλήσει για υπερεκπαίδευση και ταπεινότητα. Άλλους είχε στο μυαλό της. Άλλους έπιασε. Θα επανέλθει. Ίσως και αμέσως!
Dedicated to Eva Zoli.
Αφιερωμένο στον Γιάννη Σακελλαράκη.
